ขอให้นำคนผิดมาลงโทษ และเยียวยาผู้เสียหาย กรณีทหารวิสามัญเยาวชนต้นกล้าชาวลาหู่

ขอให้นำคนผิดมาลงโทษเยียวยาผู้เสียหาย กรณีทหารวิสามัญนักเรียนมัธยม เยาวชนต้นกล้าชาวลาหู่ คุ้มครองพยานในการสืบสวนสอบสวนข้อเท็จจริง

เมื่อวันที่ 17 มีนาคม 2560 นายชัยภูมิ ป่าแส เยาวชนชายนักเรียนมัธยม 4 มีภูมิลำเนาที่ตำบลเมืองนะ อ.เชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ถูกเจ้าหน้าที่ทหารยิงเสียชีวิตโดยอ้างว่าเป็นเหตุวิสามัญฆาตกรรมขณะตรวจค้นยาเสพติด โดยการปฎิบัติการครั้งนี้เป็นพื้นที่รับผิดชอบของ ร้อย.ม.2 บก. ควบคุมที่ 1 ฉก.ม 5 เหตุเกิดเวลาประมาณ 10.00 น. บริเวณด่านตรวจ บ.รินหลวง ต.เมืองนะ อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ ร่วมกับ ชสท. ที่ 9 กกล. ผาเมือง

โดยเจ้าหน้าที่ทหารบริเวณด่านตรวจดังกล่าวอ้างว่าขอตรวจรถยนต์ยี่ห้อ Honda รุ่น jazz สีดำ ป้ายทะเบียน ขก 3774  เชียงใหม่ ขับมาตามเส้นทางจาก บ.เมืองนะ โดยมีนายพงศนัย แสงตะหล้า อายุ 19 ปี เป็นผู้ขับ และนายชัยภูมิ ป่าแส อายุตามบัตร 21 ปีนั่งมาด้วย ได้ให้ความร่วมมือออกมาจากรถ แต่เกิดมีปากเสียงกับเจ้าหน้าที่ทหาร และมีการทำร้ายร่างกาย ต่อมานายชัยภูมิ ถูกยิงเสียชีวิตในบริเวณใกล้ด่านทหารดังกล่าว ส่วนนายพงศนัยถูกจับกุมดำเนินคดีส่งตัวเพื่อฝากขังข้อหามียาเสพติดไว้ในครอบครอง

เหตุการณ์ดังกล่าวสร้างความสงสัยให้กับชาวบ้าน และนักกิจรรมในพื้นที่เป็นอย่างมากเนื่องจากนายชัยภูมิเป็นนักเยาวชนนักกิจรรมเครือข่ายเยาวชนต้นกล้า มีความสามารถทางดนตรีและการทำภาพยนตร์สั้น แม้ยังไม่มีสัญชาติไทย แต่ได้ทำงานเรียกร้องสิทธิในการมีสัญชาติให้กับตนเอง และชุมชนด้วยแนวทางสันติวิธี อีกทั้งเป็นที่รักของพี่น้องกลุ่มชาติพันธุ์ และภาคประชาสังคม ร่วมทำกิจกรรมทางสังคม ออกค่าย แต่งเพลง เล่นดนตรี และทำหนังสั้น

รวมทั้งได้เข้าร่วมโครงการ “เด็ก และเยาวชนส่งเสียงเพื่อสื่อสารสังคม” ของมูลนิธิส่งเสริมเพื่อเด็ก และเยาวชน สถาบันเด็กและเยาวชน (สสย.) สะท้อนปัญหาของเด็กชนเผ่า (อ่านต่อ ปัญหาของเด็กต้อง’ถาม’เด็ก-กับโครงการ’เด็ก และเยาวชนส่งเสียงเพื่อสื่อสารสังคม’ ทางออกเยาวชนไทยยุค’4.0′ ) ส่วนนายพงศนัยก็เป็นนักเรียนดีเด่นของโรงเรียนได้รับการคัดเลือกให้เป็นประธานนักเรียน โดยทั้งสองคนเป็นเพื่อนร่วมชั้นเรียนกัน

ทั้งนี้ทางหน่วยงานทหารได้นำเสนอข่าว และภาพโดยอ้างว่าได้มีการตรวจค้นรถยนต์พบยาเสพติดจำนวนหนึ่ง พบมีดทำการเกษตร และมีระเบิดหนึ่งลูก อีกทั้งการวิสามัญฆาตกรรมนายชัยภูมิเกิดจากเจ้าหน้าที่ติดตามในระหว่างนายชัยภูมิวิ่งหลบหนี ผู้ต้องหาพยายามจะนำระเบิดแบบขว้างสังหารไม่ทราบชนิดใส่เจ้าหน้าที่ จึงยิงตอบโต้ไป 1 นัดทำให้นายชัยภูมิเสียชีวิต ซึ่งอาจขัดกับพยานหลักฐานที่ปรากฎตามเนิ้อตัวร่างกายของผู้ตาย และข้อมูลพยานหลักฐานที่ฝ่ายชาวบ้านกล่าวอ้าง

การปราบปรามยาเสพติดเป็นภาระกิจสำคัญซึ่งต้องดำเนินการด้วยความเป็นมืออาชีพ และงานด้านการข่าวที่แม่นยำ อีกทั้งเมื่อมีการมอบหมายภาระกิจสำคัญกับเจ้าหน้าที่ทหารที่อาจไม่มีความเชี่ยวชาญในการปราบปรามยาเสพติด จนอาจนำมาสู่การใช้กำลังเกินกว่าเหตุ และการกระทำการละเมิดต่อประชาชน หากขาดการตรวจสอบถ่วงดุลย่อมอาจทำให้มีการละเมิดสิทธิมนุษยชน และกระทำการที่นอกกฎหมายได้ ในขณะเดียวกันสิทธิในชีวิตย่อมต้องได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย และไม่มีใครควรถูกพรากชีวิตไปโดยพลการ

มูลนิธิผสานวัฒนธรรมมีความห่วงกังวลในการสืบสวนสอบสวนกรณีดังกล่าว จึงขอเรียกร้องดังนี้

1. ขอให้ทางราชการดำเนินการชันสูตรพลิกศพ และการไต่สวนการตายให้ได้สาเหตุการเสียชีวิต ใครเป็นผู้ทำให้เกิดการเสียชีวิตโดยเร่งด่วน และรอบคอบ และขอให้ตั้งคณะกรรมการสืบสวนสอบสวนในระดับจังหวัดเพื่อให้ได้ข้อเท็จจริงที่รอบด้าน และเป็นจริง ทั้งนี้คณะกรรมการฯ ต้องเป็นที่ยอมรับของประชาชน
2. การสืบสวนสอบสวนการละเมิดสิทธิมนุษยชนดังกล่าวต้องคำนึงถึงการคุ้มครองพยาน และการให้ความเป็นธรรมกับทั้งผู้เสียหาย (ผู้เสียชีวิตและผู้ต้องหาคดียาเสพติด) และผู้ถูกกล่าวหา (กรณีการวิสามัญฆาตกรรม) ด้วยความเป็นธรรม เนื่องจากเป็นคดีที่เป็นที่สนใจของสาธารณะชน และเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนต่อกลุ่มเปราะบางที่เป็นชนเผ่าพื้นเมือง และมีการนำผู้ต้องสงสัยกระทำความผิดเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมโดยไม่ละเว้น เนื่องจาก ดังนั้นจึงขอให้ย้ายเจ้าหน้าที่ทหารที่เกี่ยวข้องออกจากพื้นที่โดยด่วนเพื่อไม่ให้ข่มขู่หรือยุ่งเหยิงกับพยาน
3. ขอให้รับประกันว่าการดำเนินคดีต่อนายพงศนัยฯ ผู้ต้องสงสัยกรณีที่เจ้าหน้าที่อ้างว่าตรวจพบยาเสพติดให้โทษจำนวนหนึ่งในรถยนต์ที่ตรวจค้นขณะเกิดเหตุการณ์วิสามัญ มีความเป็นธรรม อีกทั้งจะต้องมีการคุ้มครองพยาน และรับประกันความปลอดภัยต่อนายพงศนัยฯ ในขณะถูกควบคุมตัวด้วย
4. มีข้อมูลน่าเชื่อว่ามีเหตุการณ์ลักษณะคล้ายกันเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2560 เกิดเหตุวิสามัญฆาตกรรมนายอาเบ แซ่หมู่อายุ 32 ปี โดยทหารในเขตพื้นที่รับผิดชอบของร้อย.ม.2 บก. ควบคุมที่ 1 ฉก.ม 5 เช่นกัน โดยเจ้าหน้าที่ก็ได้อ้างข้อเท็จจริง และเหตุผลในลักษณะเดียวกันว่า ได้ตรวจยาเสพติด และในติดตามจับกุมนายอาเบที่พยายามหลบหนี นายอาเบได้ขัดขวางการจับกุม และพยายามฆ่าเจ้าหน้าที่ด้วยการขว้างระเบิดที่มีลักษณะคล้ายกันใส่เจ้าหน้าที่ ด้วยเหตุดังกล่าวจึงขอเรียกร้องให้มีการตรวจสอบข้อเท็จจริงกรณีนายอาเบ แซ่หมู่ถึงพฤติกรรม และการปฏิบัติหน้าที่ในด้านการปราบปรามยาเสพติด ของเจ้าหน้าที่ทหารหน่วยนี้เพื่ออำนวยความยุติธรรมให้กับญาติและชุมชนของนายอาเบด้วยเช่นกัน

ติดต่อข้อมูลเพิ่มเติมที่ นายสุรพงษ์ กองจันทึก  ประธานมูลนิธิผสานวัฒนธรรม โทร : 081-6424006
นางสาว พรเพ็ญ คงขจรเกียรติ ผู้อำนวยการมูลนิธิผสานวัฒนธรรม โทร:  063 9751757[:]