คนหาย 2019 นายสมบัด สมพอน

นายสมบัด สมพอนเติบโตมาในครอบครัวยากจนในหมู่บ้านเล็กๆ ณ แขวงคำม่วน ประเทศลาว ตั้งแต่เยาว์วัย สมบัดต้องเผชิญกับ ความลำบากยากแค้นและความวุ่นวายทางการเมืองซึ่ง เกิดจากสงครามอินโดจีนระหว่างสหรัฐอเมริกาและเวียดนาม ซึ่งประเทศลาวเข้าไปมีส่วนร่วมด้วย หลังจากสำเร็จการศึกษาด้านการศึกษาและวิทยาศาสตร์เกษตรกรรม จากประเทศสหรัฐอเมริกา สมบัดได้ย้ายกลับมาประเทศลาว เพื่อทำงานด้านการพัฒนาเกษตรกรรมชุมชน ในปี พ.ศ. 2539

สมบัดก่อตั้งศูนย์อบรมร่วมพัฒนา (PADETC) ซึ่งเป็นองค์กรไม่แสวงหากำไรที่มีเป้าหมายฝึกชาวไร่ชาวนา และคนรุ่นใหม่เพื่อให้มีทักษะในการคิดวิเคราะห์เพื่อทำงานบริการชุมชน ต่อมาในปี 2555 สมบัดได้รับเลือกจากภาคประชาสังคม และกระทรวงต่างประเทศของประเทศลาวเพื่อเป็นประธานร่วม ของคณะกรรมการระดับชาติในงานประชุมเวทีประชาชนเอเชีย-ยุโรปครั้งที่ 9 ซึ่งเป็นการประชุมสำคัญขององค์กรภาคประชาสังคมในทวีปเอเชีย และยุโรปงานประชุมเวทีประชาชนเอเชีย-ยุโรปครั้งที่ 9 จัดขึ้นระหว่างวันที่ 16-19 ตุลาคม 2555 และมีผู้เข้าร่วมกว่า 700 คนรวมถึงประชาชนลาวด้วย ณ งานประชุมนี้ สมบัดเป็นผู้กล่าวเปิดงานในฐานะประธานร่วมของคณะกรรมการระดับชาติ

ในระหว่างงานประชุม มีเจ้าหน้าที่ความมั่นคงจำนวนมากคอยติดตาม ถ่ายภาพ และจดบันทึกเกี่ยวกับบทสนทนาทั้งหมด นอกจากนี้ เจ้าหน้าที่ยังทำการยึดแผ่นดีวีดีที่บันทึก กระบวนการปรึกษาหารือ ในระดับจังหวัดและเอกสาร แถลงการณ์วิสัยทัศน์เพื่อประเทศลาว : ข้อเสนอแนะในการทำงาน ซึ่งสมบัดเขียนขึ้นไปอีกด้วย สองเดือนภายหลังจากงานประชุมดังกล่าว วันที่ 15 ธันวาคม 2555 สมบัดได้หายตัวไป ทุกจังหวะในการลักพาตัวของสมบัดได้ถูกบันทึกไว้ในกล้องวงจรปิด ของตำรวจ ภาพในกล้องวงจรปิดชี้ให้เห็นว่าสมบัดถูกตำรวจสั่งให้หยุด ที่ด่านตรวจและจับให้ขึ้นไปในรถบรรทุกสีขาว นั่นเป็นครั้งสุดท้ายที่เราได้เห็นสมบัด

คดีการหายตัวไปของสมบัดได้ถูกยื่นต่อคณะทำงานด้าน การบังคับสูญหายแห่งสหประชาชาติ (UN Working Group for Enforced Disappearance: UN WGEID)
อย่างไรก็ดี แม้ว่าเวลาจะผ่านไปแล้วเจ็ดปี เจ้าหน้าที่ลาวก็ยังคงยืนยันว่ารัฐไม่มีส่วนเกี่ยวข้องในการหายตัวไป ของสมบัดและยังคงสืบสวนคดีนี้ต่อไป