ศาลแพ่งพิพากษา ให้ ทบ. ชดใช้ค่าสินไหมแก่ครอบครัว รต. สนาน ทองดีนอก ที่เสียชีวิตระหว่างฝึกทหาร จากการประมาทเลินเล่อ

ใบแจ้งข่าว ศาลแพ่งพิพากษา ร้อยตรีสนาน ทองดีนอก เสียชีวิตในระหว่างฝึกเกิดจากการประมาทเลินเล่อในขณะปฏิบัติหน้าที่ของครูฝึก ให้กองทัพบกชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่มารดาและภรรยา

คดีระหว่างนางหวาน ทองดีนอก (มารดา) โจทก์ที่ 1 นางสาวธัญญารัตน์ วรรณสถิตย์ (ภรรยา) โจทก์ที่ 2 ฟ้อง กองทัพบก จำเลย เรียกค่าเสียหายตาม พ.ร.บ. ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 คดีหมายเลขดำที่ พ.2580/2559 จากเหตุการณ์ร้อยตรีสนาน ทองดีนอก เสียชีวิตในระหว่างฝึกหลักสูตรทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ (UKBT) รุ่นที่ 11 เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน 2558

โดยหลักสูตรดังกล่าวได้จัดให้มีการทดสอบความสามารถโดยการว่ายน้ำ เจ้าหน้าที่ทหารซึ่งเป็นหัวหน้าครูฝึกมีหน้าที่กำกับดูแลการฝึก ถูกกล่าวหาว่าขณะเกิดเหตุ ร้อยตรีสนานได้ถูกบังคับให้ว่ายน้ำไป-กลับ ภายในสระว่ายน้ำโดยไม่มีการหยุดพักหลายสิบรอบ ซึ่งเกินกำลังที่ร่างกายจะรับได้ เป็นเหตุให้ร้อยตรีสนานจมลงไปก้นสระเป็นเวลานานโดยที่ครูฝึกซึ่งมีหน้าที่ดูแลความปลอดภัย และสวัสดิภาพของผู้เข้ารับการฝึกกลับปล่อยปละละเลยไม่เข้าช่วยเหลืออย่างทันท่วงที

เมื่อวันที่ 15 มีนาคม 2562 ศาลแพ่งได้อ่าน คำพิพากษาว่า ร้อยเอกหัวหน้าชุดครูฝึกว่ายน้ำหลักสูตร ทหารมหาดเล็กที่ 11 ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ในสังกัดของกองทัพบก จำเลย ได้กระทำการโดยประมาทเลินเล่อ อันเป็นการกระทำ ละเมิดในขณะปฏิบัติหน้าที่ เป็นเหตุให้ผู้ตายถึงแก่ความตาย โดยให้จำเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่โจทก์ทั้งสอง

จากการสืบพยานโจทก์ และจำเลยศาลรับฟังข้อเท็จจริงได้ว่า ในวันเกิดเหตุผู้ตายมีอาการเหนื่อย และอ่อนล้าไม่สามารถว่ายน้ำต่อไปได้เมื่อผู้ตายเอามือเกาะขอบสระ หัวหน้าชุดครูฝึก กลับใช้เท้าเขี่ยให้ว่ายน้ำต่อ และใช้เชือกสายชูชีพฟาดไปที่ร่างกายของผู้ตายจริงเพื่อให้ผู้ตายว่ายน้ำต่อไปประกอบกับผลการตรวจศพ สถาบันนิติวิทยาศาสตร์ “ร้อยตรีสนานฯ เสียชีวิตจากระบบหัวใจล้มเหลว สันนิษฐานผ่านการจมน้ำ เป็นผลโดยตรงมาจากการจมน้ำ” จากการตรวจสภาพศพภายนอก พบรอยถลอกเป็นเส้นที่บริเวณเอวด้านหลังเหนือ สะโพก ๒ เส้น ขนาด ๒ เซนติเมตร ๓ เซนติเมตร ที่ตัวร้อยตรีสนานศาลจึงรับฟังได้ว่าหัวหน้าชุดครูฝึกได้ใช้เชือกฟาดไปที่ร่างกายของผู้ตายจริง

โดยผู้ตายรับราชการทหารต้องมีวินัยที่จะต้องเชื่อฟัง และปฏิบัติตามคำสั่งของครูฝึกหรือผู้บังคับบัญชาอย่างเคร่งครัด หากไม่มีการปฏิบัติตามจะต้องถูกลงโทษ จึงเป็นเหตุให้ผู้ตาย มีความเคร่งครัดจะต้องปฏิบัติตามคำสั่งดังกล่าว และเพื่อให้ผ่านหลักสูตรดังกล่าว หัวหน้าชุดครูฝึกรายนี้ได้ฝึกทหารต่างๆมาหลายหลักสูตร ย่อมที่จะทราบว่าบุคคลแต่ละคนมีขีดความสามารถหรือศักยภาพไม่เท่ากัน เมื่อเป็นหัวหน้าครูฝึกย่อมมีอำนาจจะตัดสินใจสั่งให้ยุติการว่ายน้ำได้ แต่พฤติกรรมยังบังคับให้ผู้ตายว่ายน้ำต่อไป เมื่อเห็นว่าผู้ตายอยู่ในสภาพที่ไม่สามารถที่จะว่ายน้ำต่อไปได้ จนเป็นเหตุให้ผู้ตายจมน้ำและถึงแก่ความ อันเป็นการกระทำโดย ประมาทเลินเล่อในขณะปฏิบัติหน้าที่ของ หัวหน้าชุดครูฝึกรายนี้ ซึ่งถือเป็นการกระทำละเมิด จำเลยกระทำการละเมิดต้องรับผิดตามพระราชบัญญัติ ว่าด้วยความผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ มาตรา ๕ วรรค ๑

หัวหน้าชุดครูฝึกรายนี้เป็นเจ้าหน้าที่รัฐในสังกัดของจำเลย กระทำละมิดในการปฏิบัติหน้าที่จำเลยจึงต้องรับผิดจากโจทก์ทั้งสอง โดยให้ชดใช้สินไหมทดแทนอันได้แก่ ค่าปลงศพ ค่าขาดไร้อุปการะ ค่าขาดแรงงาน เป็นจำนวนใกล้เคียงกับจำนวนที่ฟ้องร้องขอให้ชดใช้

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา มักมีข่าวการใช้ความรุนแรงในกองทัพบก หรือการกระทำในลักษณะของการละเมิดศักดิ์ศรีของ ความเป็นมนุษย์ ที่ผู้บังคับบัญชาทหาร ครูฝึกหรือรุ่นพี่กระทำต่อ ผู้ใต้บังคับบัญชา ทหารเกณฑ์ หรือรุ่นน้อง รวมทั้งความรุนแรงต่อ ผู้ต้องขังที่เกิดขึ้นในเรือนจำทหาร จนถึงขั้นเสียชีวิตหลายราย
จนผู้บังคับบัญชาระดับสูงในกองทัพบกได้มีคำสั่งไม่ให้เกิดเหตุการณ์ดังกล่าวอีก

ในการฟ้องคดีนี้ มารดาและภรรยาของร้อยตรีสนาน (ผู้เสียชีวิต) ซึ่งเป็นโจทก์ฟ้องกองทัพบกคดีนี้ นอกจากมีความประสงค์เรียกค่าเสียหายแล้ว ต้องการให้เป็นบรรทัดฐานเพื่อให้กองทัพบกตระหนัก และปรับปรุงแก้ไขระบบการฝึกทหารให้มีมาตรฐานในการดูแลความปลอดภัยแก่ทหารผู้เข้ารับการฝึกด้วย

โดยกองทัพต้องกำกับดูแลทหารทุกระดับไม่ให้ใช้ความรุนแรง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์สูญเสียดังเช่นกรณีร้อยตรีสนานอีก การฝึกทหารเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและสมรรถนะให้มีความแข็งแรง เข้มเข็งนั้นย่อมกระทำได้โดยไม่ใช้ความรุนแรงต่อผู้เข้ารับการฝึก ไม่ว่าหลักสูตรใดๆ ก็ตาม