ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระราชบัญญัติกฎอัยการศึก พ.ศ. 2457

ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระราชบัญญัติกฎอัยการศึก พ.ศ. 2457 ส่วนหนึ่งของคู่มือการตรวจเยี่ยมสถานที่ควบคุมตัว มูลนิธิผสานวัฒนธรรม

กฎอัยการศึกเป็นบทกฎหมายที่ให้อำนาจฝ่ายทหารเหนือฝ่ายพลเรือนในการรักษาความสงบเรียบร้อย โดยเจ้าหน้าที่ทหารเป็น ผู้บังคับใช้กฎอัยการศึก ซึ่งให้อำนาจในการ ปิดล้อม ตรวจค้น จับกุม และกักตัวบุคคล ได้โดยทันทีเพียงแต่ มีเหตุอันควรสงสัยว่าบุคคลนั้นเป็นราชศัตรู หรือได้ฝ่าฝืนกฎอัยการศึก หรือคำสั่งของเจ้าหน้าที่ฝ่ายทหาร โดยกฎอัยการศึกให้อำนาจดังต่อไปนี้

การปิดล้อม
• สามารถสนธิกำลัง 3 ฝ่าย คือทหาร ตำรวจ พลเรือน เข้าปิดล้อม เพื่อทำการตรวจค้นและจับกุมตัวบุคคลได้
• สามารถปิดล้อมได้ทุกที่
• สามารถปิดล้อมได้ทุกเวลา ทั้งกลางวัน กลางคืน
• สามารถยึด ทำลาย หรือเปลี่ยนแปลงสถานที่ และขับไล่บุคคลออกจากสถานที่นั้นได้
• ไม่มีบทบัญญัติเกี่ยวกับทำรายงานการปิดล้อม

การตรวจค้น
• ตรวจค้นได้โดยไม่ต้องมีหมายจากศาล
• ตรวจค้นได้ทั้งตัวบุคคล และสิ่งของ และสถานที่ใด ๆ ก็ได้
• ตรวจค้นเคหะสถานและที่รโหฐาน
• ตรวจค้นได้ทุกเวลาทั้งกลางวันและกลางคืน
• สามารถยึดสิ่งของที่ต้องห้ามหรือต้องยึดได้
• ไม่มีบทบัญญัติเกี่ยวกับการทำรายงานการตรวจค้น

การจับกุมบุคคล
• จับกุมได้โดยไม่ต้องมีหมายศาลและแม้ไม่ใช้การกระทำผิดซึ่งหน้า
• สามารถเข้าไปจับกุมได้แม้ในที่รโหฐานและโดยไม่ต้องมีหมายค้น
• ไม่มีบทบัญญัติเกี่ยวกับการแจ้งเหตุแห่งการจับหรือแจ้งข้อกล่าวหา
• ไม่มีบทบัญญัติเกี่ยวกับการแจ้งผู้ปกครอง ญาติ หรือบุคคลที่ผู้ถูกจับไว้วางใจให้ทราบถึงการจับกุมหรือการปล่อยตัว